Tıbbi Genetik Anabilim Dalı
Tıbbi Genetik Anabilim Dalı  Prof.Dr.FatmaSILAN (Anabilim Dalı Başkanı)
   
TIBBI GENETİK


•  İnfertilite (erkek ve kadın kısırlığı)
• Dismorfoloji
• Genetik hastalıkların tanısı
• Kanser genetiği
• FMF (Ailevi Akdeniz Ateşi)
• Talasemi (Akdeniz Anemisi)
• Kardiyovasküler hastalıklara yatkınlık
• İlaç dirençleri
• Sağırlık ve işitme kayıpları
• Osteoporoz
• Prenatal Tanı: (Doğum öncesi kromozom hastalıkları)

Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezimiz, Üniversitemiz, ÇOMÜ Hastanesi bünyesinde yer almaktadır. Merkezimizin yeri B blok 4. Kattadır.Merkezimizaynı katta 1 poliklinik, 1 uzman doktor odası ve laboratuvarlardan oluşmaktadır.

Laboratuvarımızda 1 Profesör öğretim üyesi (Prof. Dr.Fatma SILAN), Tıbbi Genetik uzmanlığı araştırma görevlileri(09.09.2022 de 8 asistan), 9 sağlık teknik elemanı (uzman biyolog, uzman kimyager, laboratuvar teknikeri),2 sekreter görev yapmaktadır.

Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezine başvuran hastalar önce zemin katta kayıt yaptırıp, sonra 4. kattaki poliklinikte anamnez alınarak muayene edilir. Daha sonra hastaya ön tanı konularak, ön tanıyla ilgili genetik testlerin yapılması için numune alınır. Tıbbi gerekliliği olmayan isteğe bağlı testler de ücretli olarak yapılabilmektedir.

Numuneler (Kan, fetüs, biyopsi, amniyon sıvısı vb.)laboratuvar girişindeki sekreterya tarafından kabul edilmektedir.

Örnek transfer uygunluğu, örnek miktarı, örneği çalışacak laboratuvar teknisyeni tarafından kontrol edildikten sonra testin protokolüne uygun bir biçimde çalışılır. Sorumlu öğretim üyesi çalışma sonuçlarını değerlendirir ve sonuçlar raporlanır. Hasta sonuçlarının yorumlanması ve genetik danışma için tekrar Tıbbi Genetik polikliniğine başvurur.

Numunelerin doğru tüpe alınması, uygun koşullarda gönderilmesi gerekir. Bunun yanı sıra Genetik Hastalıklar Tanı Merkezleri yönetmeliğine göre Onam Formuna hastanın kendi el yazısıyla adının ve soyadının yazdırılarak imzasının alınmış olması gereklidir.

TIBBİ GENETİK LABORATUVARI ÖRNEK ALIM TÜPLERİ

  • Moleküler Genetik testleri için mor kapaklı K2EDTA’lı tüpler kullanılır.
  • Sitogenetik ve FISH testleri için yeşil kapaklı LiHeparinli tüpler kullanılır.
  • Tüpün üzerinde belirtildiği kadartam kan, çalışılacak teste göre mor kapaklı EDTA’lı tüplere veya yeşil kapaklı LiHeparinli tüplere alınır. Tüplerin içerisinde pıhtı oluşmaması için kan alınır alınmaz tüp 5-6 kez yavaşça alt üst edilerek karıştırılır.
  • Çalkalama işleminden kaçınılmalıdır.
  • Kan alımı esnasında kanın işaretli çizgiye kadar doldurulmasına özellikle dikkat edilmelidir.
  • Tüpün içerisinde pıhtı oluşmuş ise yeniden örnek alınmalıdır.

TIBBİ GENETİK LABORATUVARI NUMUNE KABUL KRİTERLERİ

** Moleküler genetik testler için EDTA’LI TÜP (Mor Kapaklı) ile 2ml kan normal hava koşullarında, (hava sıcaklığı 25-30 derece üstünde ise buz aküsü ile) tarafımıza teslim edilmelidir.

** Periferik kandan ve Kemik İliğinden Kromozom Analizi ve FISH analizi için HEPARİNLİ TÜP (Yeşil Kapaklı) (Tüp yoksa Heparinle yıkanmış enjektör) ile 2 ml kan normal hava koşullarında (hava sıcaklığı 25-30 derece üstünde ise buz aküsü ile) tarafımıza teslim edilmelidir. Gün içerisinde teslim edilemeyecek kanlar 2-8 derecede bekletilmelidir ve teslim süresi 24 saati aşmamalıdır.

** Düşük materyali steril kapta SF içerisinde (Formaldehit veya Alkol kesinlikle Kullanılmamalıdır.) tarafımıza teslim edilmelidir. Gün içerisinde teslim edilemeyecek durumlarda 2-8 derecede 24 saate kadar saklanabilir. (Not: Kanlı örnek gönderilecekse içerisine 2-3 damla heparin eklenmelidir.)

**Amniyon sıvısı steril enjektör içerisinde laboratuvarımıza ulaştırılmalıdır. Enjektör içerisinde siyah conta ve boyar madde bulunmamalıdır.

** İMZALI HASTA BİLGİLENDİRME VE RIZA BELGESİ OLMAYAN NUMUNELER KESİNLİKLE KABUL EDİLMEYECEKTİR.

**Hastanın kan alımı sırasında Aç/Tok olması test başarısını etkilememektedir.

** Kan transfüzyonu almış hastalarda 20 gün beklenmeli ve laboratuvarımıza bilgi verilmelidir.

**Numune üzerine hastanın; Adı, Soyadı, Numune alım tarihi ve saati yazılmalıdır.

**Testlere uygun tüplere veya uygun kaplara alınmış olan numuneler kabul edilir.

**Hemolizli ve pıhtılıolmayan numuneler kabul edilir.

**Bazı testler sadece randevulu olarak kabul edilmektedir.

**Yeterli miktarda alınmış olan numuneler kabul edilir.(Bebekler ve yenidoğanlar için lütfen görüşünüz.)

**Numune Genetik Tanı Merkezi sekreterliğine hafta içi 08:30-12.00/13.00-15:00 saatleri arasında teslim edilmelidir.

** Numune alımı hakkındaki tereddütler ve olağanüstü durumlarda laboratuvar sorumlu asistan doktoru ile irtibat kurulmalıdır.
 (0286 220 02 02 Dahili: 2412 – 2423) - 0542 382 3167

 RUTİN TEST LİSTESİ

  MOLEKÜLER GENETİK TESTLER 

Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF)- MEFV Mutasyon Analizi

Frajil X Sendromu-FMR1 CGG Tekrarı Genetik Analizi

Kromozom 13, 18, 21, X, Y Anöploidi Analizi (QF-PCR)

Beta Talasemi- HBB Tüm Gen Dizi Analizi

Y Kromozom Mikrodelesyon

JAK2 Mutasyon Analizi (V617F), CALR, MPL gen analizi

Çölyak HLA Genotip (DQ2, DQ8) Analizi

HLA B27 PCR

HLA B51 PCR

HPV Genotipleme Analizi

SpinalMusküler Atrofi-SMN1/SMN2 geni MLPA (Ekzon 7,8)

Duchenne/BeckerMuskülerDistrofiMLPA

Mikrodelesyon MLPA

PMP22 geni (Charcot Marie Tooth Hastalığı) MLPA

Digeorge Sendromu MLPA

BRCA1/BRCA2 MLPA

Subtelomerik MLPA

Hemokromatozis (C282Y, H63D/S65C Mutasyonu) Analizi

YENİ NESİL DİZİLEME PANELLERİ 

Otoinflamatuar Hastalıklar Paneli

Herediter Kanser Sendromları Paneli

İnfertilite Mutasyon Saptama Paneli

Kardiyovasküler Mutasyon Saptama Paneli (Marfandahil)

Dislipidemi Mutasyon Saptama Paneli

KistikFibrozis-CFTR Tüm Gen Dizi Analizi

Noonan-Cfc Sendromu Mutasyon Saptama Paneli

Diğer 

 

TROMBOFİLİ TESTLERİ 

Faktör V Leiden Mutasyon Analizi (G1691A)

Protrombin (F2) Mutasyon Analizi (G20210A)

MTHFR Mutasyon Analizi (C677T)

MTHFR Mutasyon Analizi (A1298C)

PAI 5G/4G Mutasyon Analizi

Faktör XIII

Faktör V Cambridge

RT PCR TESTLERİ 

t(9;22)[bcr-abl(Mbcr)-p210(IS)] RT PCR

t(9;22)[bcr-abl(mbcr)-p190] RT PCR

SİTOGENETİK TESTLERİ 

Kromozom Analizi

(Heparinli kan, Amniyon sıvısı, Kemik iliği)

MOLEKÜLER SİTOGENETİK TESTLERİ 

Angelman Sendromu FISH Analizi

Digeorge/VCF Sendromu FISH Analizi

PraderWilli Sendromu FISH Analizi

SHOX FISH Analizi (del Xpter-p22.32)

15. Ve 16. Kromozom FISH Analizi

Array CGH-Mikroarray

Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezi Poliklinik Hizmetleri

Genetik Hastalık Değerlendirme Merkezi bünyesinde bulunan polikliğinimiz, hastanemiz B blok 4. Katında bulunmaktadır.

Hastalar tarafımıza kendileri doğrudan başvurabilecekleri gibi konsültasyon ile diğer bölümler üzerinden de yönlendirilebilirler.

Hastalar poliklinikte, poliklinik doktoru tarafından değerlendirilip, muayeneleri yapılır, öyküleri alınır, aile ağaçları çizilir ve gerekli durumlarda genetik ve genetik dışı tetkikleri istenir. Hastalara tetkikler öncesi ve sonrası genetik danışma verilir. Tetkik yapılamayan bazı durumlarda da önerilerde bulunulup genetik danışma verilebilmektedir.

Genetik danışma, bireyin kendi hayatına yön vermesini sağladığı gibi sonraki kuşakların da ilgili hastalıktan korunmasını sağlayabilmesi sebebiyle büyük önem arz etmektedir.

Tıbbi Genetik Polikliniğine Hangi Hastalar Başvurabilir;

  • Büyüme-Gelişme Geriliği, Zihinsel Yetersizlik, Otizm, Öğrenme Güçlüğü olan bireyler
  • Yapısal kusurları, doğumsal organ anomalileri olan bireyler (kalp anomalileri, yarık damak-dudak, el-ayak deformiteleri, inmemiş testis, vücutta kahverengi lekeler vb…),
  • Boy kısalığı, boy uzunluğuveya iskelet sistemideformitesi bulunan bireyler
  • Ailesinde veya kendisinde kanser öyküsü olan bireyler (Meme, over, prostat, kolon, mide, pankreas vb. kanserleri)
  • Tekrarlayan gebelik kaybı olan bireyler (düşük veya ölü doğum)
  • Riskli gebelik durumu bulunan bireyler(ultrasonda saptanan anomali, tarama riski olan gebeler) veya gebelikte ileri anne yaşı
  • Kısırlık (İnfertilite) problemi yaşayan bireyler
  • Sperm sayısında veya yapısında problem olan bireyler
  • Ailesinde veya kendisinde erken menapoz öyküsü olan veya adet görmede bozukluğu olan bireyler
  • Cinsel gelişim bozukluğu bulunan bireyler
  • Akraba evliliği yapan bireyler
  • Nörolojik hastalığı olan bireyler (Kas hastalıkları, epilepsi, denge bozukluğu, vb.)
  • Kardiyovaskuler hastalığı olan bireyler (kardiyomyopatiler, kalp kapak hastalıkları, aritmiler vb.)
  • Kendisinde veya ailesinde erken yaşta kalp krizi, felç, derin ventrombozu, pulmuneremboli öyküsü bulunan bireyler (Pıhtılaşmaya genetik yatkınlık)
  • Tekrarlayan oral aft, genital bölgede yara(ülser), gözlerde üveitşikayeti olan bireyler (Behçet Hastalığı)
  • Tekrarlayan bel, kalça ağrısı, sabahları bel bölgesinde tutukluk olan bireyler (Ankilozanspondilit)
  • Tekrarlayan ateş, karın ağrısı, eklem ağrısı vb.şikayeti olan bireyler (Ailesel akdeniz ateşi, otoinflamatuar sendromlar vb.)
  • Glutene karşı hassasiyet göstereyen bireyler (Çölyak Hastalığı)
  • Hematolojik hastalığı bulunan bireyler ( Polistemi, Lösemi vb.)
  • İşitme ve Görme Kaybı olan bireyler
  • Endokrin hastalığı bulunan bireyler ( Erken başlangıçlı diyabet, Hiperlipidemi vb.)
  • Tekrarlayan akciğer enfeksiyonu, ishal, pankreatit vb. bulunan hastalar, ek olarak gelişim geriliği olan çocuklar (KistikFibrozis)
  • Vücutta demir birikimi ile seyreden hastalığı olan bireyler(Hemakromatozis)
  • Cilt lekesi bulguları olan bireyler (Vücutta sütlü kahve lekeleri, hipo-hiperpigmente makul vb.)
  • Genetik hastalık taşıyıcısı olan bireyler/çiftler (SMA taşıyıcısı, akdeniz anemisi taşıyıcısı vb.)
  • Ailede bilinen genetik hastalığı olan bireyler
  • Genetik danışma almak isteyen bireyler